1,5 milyon nüfusu ile Hatay, Türkiye ile Suriye sınırında yer alan sınır şehridir. Hatay ve Türkiye’nin başlıca ilçelerinden biri olan İskenderun, ne yazık ki ağır sanayi ve kömür santralleri için bir liman olarak kullanılmaktadır. Körfez boyunca yer alan demir çelik fabrikaları, ağır sanayi ve 1.200 MW kurulu gücüyle aktif olan çalışan Diler kömürlü termik santrali, Hatay’daki hava kirliliğinin başlıca nedenlerindendir. [1]

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) hesaplamalarına göre, Hatay’da yaşayanlar, DSÖ hava kirliliği limitlerinin 2,8 kat üzerinde PM2,5 (boyutu 2,5 mikrondan küçük parçacıklı madde) kirleticisine maruz kalmaktadır.[2] Resmi hava kalitesi ölçümlerine göre 2015 yılında, Hatay’daki iki resmi hava kalitesi ölçüm istasyonun her ikisinde de ölçülen yılık PM10 ortalamaları DSÖ limitlerinin üzerindedir. [3]

Talep Edin: Hava Kalitesinin Daha İyi İzlenmesi

Türkiye, İstanbul dahil 81 ilinde hava kirliliğini 197 istasyonla resmi olarak ölçmektedir. Bununla birlikte bu istasyonlar sadece PM10 ve SO2 ölçmekte olup, insan sağlığı için daha kritik olan PM2,5 ölçümü tüm istasyonlarda yapılmamaktadır. Üstelik 2016’da, İstanbul’daki resmi hava kalitesi izleme istasyonlarının üçte biri, bir yılda 91 günden (yılın dörtte biri) daha uzun süre çalışmamıştır.[4]

Hava kalitesi tüm kirletici bileşenleriyle doğru şekilde ölçülmeli ve sürekli olarak halkın erişimine açık olmalıdır. Aşağıdaki örnek mektupta da belirtildiği gibi, bir Türk vatandaşı olarak BİMER sistemi aracılığıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na PM2,5 değerlerini ölçülmesi ve tüm hava kalitesi ölçümü sonuçlarının 7 gün 24 saat halkın erişime açık olması gerektiğini iletebilir; Dünya Sağlık Örgütü’nün limit değerlerini aşan ulusal PM10 değerleriyle ilgili görüş bildirebilir; şehrinizde hava kirliliğini azaltmaya yönelik plan ve stratejileri sorabilirsiniz.

[4] http://www.havaizleme.gov.tr/Default.ltr.aspx
[5] HEAL. 2016. http://env-health.org/IMG/pdf/heal_toolkit_final.pdf